Baza orzeczeń związanych z wykonywaniem zawodu architekta

 

*Informujemy, że zgodnie z art. 87 Konstytucji RP orzeczenia sądowe nie mieszczą się w katalogu konstytucyjnych źródeł prawa i są wiążące jedynie w sprawach, których dotyczą. W praktyce wywierają jednak wpływ, oddziałując siłą autorytetu sądowego, i są przywoływane w uzasadnieniach decyzji i postanowień organów administracji publicznej oraz uzasadnieniach orzeczeń sądowych.  

Normy jako źródło prawa

Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 26 maja 2014 r., sygn. akt: VI ACa 1386/13

Normy są dokumentami przyjętymi na zasadzie consensusu i zatwierdzone przez odpowiednią jednostkę organizacyjną, ustalające do powszechnego i wielokrotnego stosowania zasady, wytyczne lub charakter odnoszące się do różnych rodzajów działalności i zmierzające do uzyskania optymalnego stopnia uporządkowania w określonym zakresie. Normy oparte są zarówno na osiągnięciach nauki, techniki jak i praktyki. Normy europejskie są normami powszechnie dostępnymi, stanowiącymi uznane reguły techniczne przyjęte przez odpowiednią regionalną organizację normalizacyjną, a normy zakładowe są normami przedsiębiorstw stosowane w danej branży. W międzynarodowym systemie normalizacyjnym oraz większości systemów w regionach i krajowych stosowanie norm jest dobrowolne, nie mają one charakteru źródeł prawa, aktów prawa powszechnie obowiązującego i nie mieszczą się w konstytucyjnym katalogu źródeł prawa, wymienionych w art. 87 Konstytucji RP. Nie mniej w sytuacji, gdy dana norma zostanie powołana w obowiązujących przepisach prawa, to podmioty, które ten przepis powinny stosować są taką normą związane.

Wymogi dotyczące nasłonecznienia budynku jednorodzinnego

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 4 listopada 2015 r. II SA/Kr 414/15

TEZA aktualna: Budynek mieszkalny jednorodzinny jest traktowany jako mieszkanie wielopokojowe, co oznacza, że dopuszczalne jest zapewnienie nasłonecznienia tylko w jednym pokoju.

Okoliczność realizacji różnych obiektów na tej samej nieruchomości

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 lutego 2020 r. II OSK 1022/18

TEZA aktualna: Inwestor posiadając prawo do dysponowania nieruchomością na cele budowlane może występować z wnioskiem o pozwolenie na budowę różnych obiektów na tej nieruchomości, o ile tylko te budowy zgodne będą z przepisami p.b. Okoliczność realizacji różnych obiektów na tej samej nieruchomości nie świadczy o tym, że jest to jedno zamierzenie budowlane, które powinno być objęte jednym pozwoleniem na budowę.

Obowiązek dołączenia do projektu budowlanego zaświadczeń mających poświadczać uprawnienia budowlane osób opracowujących projekt budowlany

 Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 20 grudnia 2012 r. II OSK 1569/11

Ratio legis ustanowienia w art. 35 ust. 1 pkt 3 p.b. obowiązku dołączenia do projektu budowlanego zaświadczeń, o których mowa w art. 12 ust. 7 p.b., mających poświadczać uprawnienia budowlane osób opracowujących projekt budowlany należy upatrywać przede wszystkim w tym, że obowiązek ten ma prowadzić do zagwarantowania bezpieczeństwa procesu budowlanego poprzez zapewnienie sporządzania projektu budowlanego przez osoby legitymujące się uprawnieniami budowlanymi. Obowiązek ten ma również usprawnić postępowanie w zakresie udzielania pozwolenia na budowę poprzez wyeliminowanie konieczności prowadzenia przez organ administracyjny dodatkowych czynności w celu ustalenia, czy osoby opracowujące projekt budowlany legitymowały się stosownymi uprawnieniami.

Działka sąsiednia

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 21 listopada 2012 r., II OSK 984/11

Cytat z uzasadnienia: “Organ ustalając granice obszaru analizowanego powinien mieć na względzie ustawową zasadę dobrego sąsiedztwa, określoną w art. 61 ust. 1 pkt 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Zasada dobrego sąsiedztwa powinna być interpretowana urbanistycznie, gdyż jej celem jest zachowanie ładu urbanistycznego. Dlatego też pojęcie “działki sąsiedniej” należy interpretować szeroko, jako nieruchomość lub część nieruchomości położoną w okolicy tworzącej pewną urbanistyczną całość, którą należy określić dla każdego przypadku oddzielnie”. 

Projektowanie w historycznym układzie urbanistycznym (Gdynia)

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 18 sierpnia 2017 r. II OSK 2057/17

Cytat z uzasadnienia: “W uzasadnieniu decyzji organ odwoławczy wskazał, że projektowana inwestycja ma zostać zrealizowana w obszarze, dla którego obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego G. […], nr planu […]. Działka inwestora objęta jest kartą terenu 012 – funkcja terenu 31 – Strefa Zespołu […]. Kamienica inwestora, położona na działce nr […], współtworzy powstały na przełomie lat 80-tych i 90-tych XX wieku segment zabudowy Głównego Miasta, zlokalizowany przy reprezentacyjnym ciągu pieszym ul. […], w miejscu zabudowy historycznej zniszczonej podczas II wojny światowej. Stylistyka zastosowanych rozwiązań architektonicznych nawiązuje do rozwiązań historycznych, niemniej budynek nie stanowi rekonstrukcji zabudowy istniejącej w tym miejscu przed rokiem 1945. Budynek objęty inwestycją usytuowany jest na obszarze historycznego S. miasta G. wpisanego do rejestru zabytków pod nr […], decyzją Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków z dnia […] października 1947 r., jako historyczny układ urbanistyczny Miasta G. (nr […] wg nowego numeru rejestru zabytków), a także stanowi fragment obszaru objętego decyzją Prezydenta RP uznanego za pomnik historii. Z powyższych uwarunkowań konserwatorskich wynika konieczność dostosowania wszelkich robót budowlanych prowadzonych na tym obszarze do wytycznych konserwatorskich.”

Ochrona zabytków a ochrona prawa własności

Sąd Najwyższy, Sygnatura akt III CZP 21/20, uchwała z 26 lutego 2021 r.

Pełnomocnik wnioskodawców wskazał, że zezwolenie na przejazd nie wymaga zgody wojewódzkiego konserwatora zabytków, dlatego, że brama wchodzi w skład kompleksu, układu urbanistycznego, a sama zabytkiem nie jest. Tę myśl potwierdził Sąd Najwyższy w podjętej uchwale. W uzasadnieniu uchwały sędzia sprawozdawca zaznaczył, że przepis art. 36 ust. 1 pkt 9. nie ma zastosowania. Zmiana użytkowania nastąpiła, gdy uczestnik zamknął dwie bramy, a nie wtedy, gdy przywrócono stan poprzedni, który istniał ponad sto lat, od 1905 roku. Zamknięcie bramy nie miało na celu ochrony zabytków – dodał sędzia. Izba Cywilna SN stoi na stanowisku, że przepis o ochronie zabytków i pracach konserwatorskich należy stosować ściśle, a nie rozszerzająco, gdyż chodzi tu także o ochronę konstytucyjnego prawa własności.

http://www.sn.pl/orzecznictwo/SitePages/Najnowsze_orzeczenia.aspx?ItemSID=1360-301f4741-66aa-4980-b9fa-873e90506a11&ListName=Zagadnienia_prawne

Ograniczenia w sytuowaniu budynków przy granicy z sąsiednią działką budowlaną

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 2 października 2019 r. II SA/Po 650/19

TEZA aktualna:W § 12 ust. 1 rozporządzenia z dnia 12 kwietnia 2002 r. o warunkach technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 2019 r. poz. 1065) mowa jest o “sytuowaniu budynku” (czyli obiektu budowlanego wydzielonego z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych) zwróconego do granicy ścianą z oknami lub drzwiami, a nie umiejscowieniu zagłębionych w ścianę główną budynku okien czy drzwi.

Odległość od granicy działki mierzy się od ściany, w której znajdują się okna lub drzwi, a nie od samych okien i drzwi.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 8 czerwca 2020 r. II SA/Gd 340/20

TEZA aktualna: Należy bowiem zauważyć, ze przepis § 12 ust. 1 rozporządzenia stanowi wyraźnie o “sytuowaniu budynku”, który w zależności od tego czy zawiera z danej strony ścianę z oknami lub drzwiami czy nie, może być usytuowany w odległości odpowiednio 4 m albo 3 m od granicy. Co ważne, odległość od granicy działki mierzy się od ściany, w której znajdują się okna lub drzwi, a nie od samych okien i drzwi. Nie ma zatem znaczenia jakie będzie załamanie ścian, w których znajdą się okna lub drzwi, gdyż wymogi z § 12 ust. 1 rozporządzenia odnoszą się do budynku rozumianego jako całość, a nie jego okien i drzwi. Dlatego też niedopuszczalne jest sytuowanie ściany z oknami lub drzwiami we wnękach w odległości od granicy działki mniejszej niż 4 m. Stanowisko to potwierdza orzecznictwo sądowoadministracyjne (por. wyrok WSA w Gdańsku z 22 października 2009 r., II SA/Gd 197/09, wyrok NSA z 24 marca 2011 r., II OSK 534/10, wyrok WSA w Poznaniu z 4 października 2013 r., II SA/Po 698/13, w CBOSA). Takie podejście dodatkowo potwierdza również treść § 9 ust. 3 rozporządzenia, który stanowi, że określone w rozporządzeniu odległości budynków od innych budynków, urządzeń budowlanych lub granicy działki budowlanej mierzy się w poziomie w miejscu ich najmniejszego oddalenia.”.

Zachowanie minimalnych odległości służy możliwości nieskrępowanego zabudowania terenu na sąsiedniej działce budowlanej zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 29 września 2017 r. II SA/Kr 824/17

TEZA aktualna: „Podsumowując, odnośnie zgodności projektowanej inwestycji z § 12 ust. 1 pkt 1 i 2 rozporządzenia należy wskazać, że co do zasady nie jest wykluczone projektowanie elewacji, czy też fasady budynku, z kilku ścian lub jednej ściany załamanej, tworząc uskoki, co może pozwalać na odrębną ich ocenę w kontekście zachowania odległości w kontekście ww. przepisu. Problem umieszczania drzwi i okien we wnękach, celem osiągnięcia wymaganej rozporządzeniem odległości 4 m, był przedmiotem analizy w orzeczeniach sądów administracyjnych. Należy mieć tu na uwadze rozróżnienie pomiędzy pojęciem “drzwi”, a użytym w § 12 ust. 1 pkt 2 pojęciem “otwór drzwiowy”. Warto tu pochylić się nad celem, dla którego wspomniane ograniczenia w zagospodarowaniu terenu zostały ustanowione. Zachowanie minimalnych odległości służy możliwości nieskrępowanego zabudowania terenu na sąsiedniej działce budowlanej zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. W tym zakresie mieści się również prawo do poszanowania intymności i spokoju osoby dysponującej tytułem prawnym do sąsiedniej działki budowlanej. Nie bez przyczyn prawodawca ograniczył możliwość sytuowania w ścianie zbliżonej do granicy z działką budowlaną właśnie otworów okiennych i drzwiowych, albowiem ich usytuowanie w zbliżeniu do wspomnianej granicy w sposób oczywisty ogranicza możliwość zagospodarowania działki sąsiadującej (por. wyrok NSA z 17 lutego 2011 r., sygn. II OSK 284/10).Projektowanie w ścianie wnęki na otwór drzwiowy nie jest w kontekście regulacji § 12 ust. 1 rozporządzenia dopuszczalne (por. wyrok WSA w Warszawie, sygn. VIII SA/Wa 186/15).”

Badanie inwestycji w zakresie wyznaczonym przez wniosek o zmianę projektu budowlanego

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 29 stycznia 2020 r., II SA/Kr 1275/19

TEZA aktualna: W art. 36a ust. 3 p.b. ustawodawca wyraźnie wskazał, że art. 32-35 tej ustawy stosuje się odpowiednio jedynie do zakresu zmian. Nie jest zatem wymagane ponowne badanie kwestii całości inwestycji, a zasadne jest ograniczenie się do zakresu wyznaczonego przez zmianę.

Obowiązek dołączenia do wniosku o zmianę pozwolenia na budowę tych dokumentów, które uległy dezaktualizacji

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 23 maja 2019 r., VII SA/Wa 2848/18

TEZA aktualna: Co do zasady inwestor dołącza do wniosku o zmianę pozwolenia na budowę tylko te dokumenty, które uległy dezaktualizacji, na skutek proponowanego przez niego odstąpienia od zatwierdzonego projektu, a organ dokonuje ich oceny, nie badając tych elementów wydanego wcześniej pozwolenia na budowę, których to odstąpienie nie dotyczy. Jeżeli zmiany, które zawnioskował inwestor, są tak daleko idące, że prowadzą do powstania zupełnie innego obiektu, odpowiednie do zakresu wnioskowanej zmiany stosowanie przepisów art. 32-35 p.b., o którym mowa w art. 36a ust. 3, oznacza stosowanie ich wprost. Tylko w tym przypadku konieczne jest przeprowadzenie ponownej oceny dokumentacji, w tym projektu całego zamierzenia inwestycyjnego.

Brak podstaw ponownego przeprowadzenia oceny całości zamierzenia inwestycyjnego

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 16 maja 2018 r., VII SA/Wa 1832/17

TEZA aktualna: W art. 36a ust. 3 p.b. ustawodawca wyraźnie wskazał, że przepisy stosuje się odpowiednio jedynie do zakresu zmian. Nie wymaga więc od organów ponownego badania całości inwestycji, ograniczając się do zakresu wyznaczonego przez zmianę, co ma na celu uniknięcie nadmiernego przedłużenia postępowania.

Antresola

Pojęcie antresoli

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 24 stycznia 2018 r., II OSK 671/17

TEZA aktualna:

1. Generalnie antresola, jak powszechnie się przyjmuje, to tzw. półpiętro. Przede wszystkim antresola, która nie stanowi osobnej kondygnacji, powstaje w pomieszczeniach wysokich, wysokich kondygnacjach gdzie jest wymagana nie tylko efektywność wykorzystania przestrzeni, ale również skorygowanie pomieszczeń, które są zbyt wysokie i wąskie.

2. Antresola to górna część kondygnacji lub pomieszczenia mieszkalnego wydzielona z jednej przestrzeni. Właśnie to zdanie wskazujące na jednoprzestrzenność pomieszczenia lub kondygnacji z antresolą, wyprowadzone z definicji zawartej w § 3 pkt 19 rozporządzenia z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 2015 r., poz. 1422), najlepiej charakteryzuje analizowane pojęcie.

3. Antresola jest częścią pomieszczenia, z którego jest wydzielona i w sensie prawnym ma taki charakter jak pomieszczenie, z którego jest wydzielona. Skoro antresole wydzielone zostały z pomieszczeń przeznaczonych na stały pobyt ludzi, to także i one są przeznaczone na stały pobyt ludzi.

4. Mówienie o antresoli jako o osobnym pomieszczeniu jest nieporozumieniem, skoro w świetle definicji jest to część pomieszczenia, z którego jest ona wydzielona. Jest to zatem w sensie prawnym jedno pomieszczenie lub w przypadku antresoli kondygnacji – jedna kondygnacja.

5. O tym, czy dane pomieszczenie jest przeznaczone na stały pobyt ludzi nie decydują adnotacje projektanta, nie może on bowiem ograniczać użytkownikom zaprojektowanych pomieszczeń czasu przebywania w nich. Decyduje o tym wyłącznie charakter pomieszczeń.

Pojęcie antresoli jako przestrzeni otwartej na pomieszczenie z którego została wydzielona 

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 19 lutego 2019 r. , II SA/Wr 705/18

TEZA aktualna: Jeżeli mamy do czynienia z antresolą pomieszczenia, to antresola taka musi być “wydzielona” właśnie z przestrzeni tego pomieszczenia i otwarta na to pomieszczenie. Podobnie jest z antresolą kondygnacji, gdzie antresola musi mieścić się w przestrzeni otwartej kondygnacji a nie znajdować się nad podzieloną przegrodami budowlanymi kondygnacją lub jej częścią. Antresola stanowi bowiem pewną znacznie mniejszą przestrzeń wydzieloną z większej, górnej przestrzeni i jest otwarta na tą przestrzeń, z której została wydzielona.

Wydzielona powierzchnia antresoli, jako przestrzeni istotnie mniejszej od powierzchni pomieszczenia, z którego jest wydzielona. 

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 5 grudnia 2018 r. II SA/Gd 500/18

TEZA aktualna:  Przepis § 3 pkt 19 rozporządzenia z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 201 r., poz. 1422) wprowadzający wymóg, by powierzchnia antresoli była mniejsza niż powierzchnia kondygnacji lub pomieszczenia, nad którymi znajduje się antresola, nie wprowadza wprawdzie wymogów w zakresie różnicy tej powierzchni, jednakże zachowanie architektonicznego charakteru antresoli stanowiącego ze swej istoty element otwarty na pomieszczenie, z którego jest on wydzielony, zakłada “otwartość”, a więc widoczność tego elementu wnętrza z pomieszczenia, z którego antresolę wydzielono. Wymóg ten nie będzie więc spełniony w sytuacji, gdy powierzchnia antresoli odpowiada w przybliżeniu powierzchni pomieszczenia, z którego jest ona wydzielana.

Pomieszczenia łazienek czy aneksów kuchennych jako niewymagające naturalnego oświetlenia

Wyrok WSA w Szczecinie z 11.10.2017 r., II SA/Sz 856/17

TEZA:

„1. Pomieszczenia łazienek czy aneksów kuchennych nie są pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi, o jakich mowa w § 13 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 2015 r., poz. 1422), wobec czego nie wymagają zapewnienia naturalnego oświetlenia.

2. Organy administracji nie badają prawidłowości przyjętych w projekcie budowlanym rozwiązań. Za prawidłowość sporządzenia projektu budowlanego, w tym przyjęte w projekcie rozwiązania odpowiada projektant i jeżeli istnieje wymóg jego sprawdzenia, również sprawdzający.

3. Realizacja każdego obiektu budowlanego może wiązać się z określonymi ograniczeniami dla nieruchomości sąsiednich. Jednakże powyższe nie może ograniczać prawa inwestora do zabudowy działki w sposób zgodny z przepisami. W postępowaniu w sprawie udzielenia pozwolenia na budowę obowiązkiem organów administracji jest zbadanie, czy w wyniku realizacji inwestycji dojść może do naruszenia interesów osób trzecich, ale wyłącznie w zakresie ewentualnego naruszenia norm p.b. i warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki.”

Paragraf 13 rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690 ze zm.) umożliwia przeprowadzenie konkretnych obliczeń w odniesieniu do konkretnie istniejącego okna zabudowy przeznaczonej na pobyt ludzi.

Wyrok NSA z 30.05.2014 r., II OSK 3105/12

TEZA:

Przepis § 13 rozporządzenia z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690 ze zm.) może mieć zastosowanie tylko do istniejącej zabudowy. Wynika to wprost z treści tego przepisu, który umożliwia przeprowadzenie konkretnych obliczeń w odniesieniu do konkretnie istniejącego okna zabudowy przeznaczonej na pobyt ludzi. Bez tego koniecznego elementu nie można zatem wyznaczyć odległości projektowanego budynku od “innego budynku”.

Pomieszczenia niemające charakteru przeznaczonych na pobyt ludzi

Wyrok NSA z 7.10.2020 r., II OSK 2149/18

TEZA:

Nie można uznać, aby pomieszczenia piwnicy czy kotłowni przeznaczone były na pobyt ludzi. Okoliczność ta nie wymaga przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego. Umeblowanie takich pomieszczeń, w szczególności wstawienie do jednego z nich tapczanu, który rzekomo miałby świadczyć o długotrwałym przebywaniu w nim ludzi, nie może stanowić podstawy do zakwalifikowania ich jako pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi w rozumieniu przepisów rozporządzenia z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 2015 r. poz. 1422).

(…) Rozważając kwestię zacienienia budynku skarżącego przez budynek inwestora, w kontekście § 13 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 2015 r. poz. 1422), dotyczącego zapewnienia naturalnego oświetlenia pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi, zasadnie uznano, że nie jest możliwe uznanie pomieszczeń znajdujących się w przyziemiu budynku skarżącego, tj. piwnicy i kotłowni za pomieszczenia przeznaczone na stały lub czasowy pobyt ludzi.”

 

Pojęcie działki budowlanej

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 11 kwietnia 2019 r. II OSK 1046/18

TEZA aktualna

Tak samo jak kilka działek ewidencyjnych może stanowić działkę budowlaną, tak samo część działki ewidencyjnej może być w określonych uwarunkowaniach planistycznych, uznana za działkę budowlaną. Zwykłą sytuacją jest wydanie pozwolenia na budowę inwestycji sytuowanej na dwóch odrębnych (ewidencyjnie) działkach gruntu, co do których inwestor wykazał się prawem do dysponowania nieruchomością na cele budowlane.

ii-osk-1046-18-pojecie-dzialki-budowlanej-wyrok

Uchwalenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 19 marca 2019 r. II OSK 933/18

TEZA aktualna

Zgodnie z art. 15 ust. 2 pkt 6 u.p.z.p. maksymalną i minimalną intensywność zabudowy określa się jako wskaźnik powierzchni całkowitej zabudowy w odniesieniu do powierzchni działki budowlanej. Pojęcia działki budowlanej nie powinno się jednak utożsamiać z pojęciem działki geodezyjnej czy działki ewidencyjnej. Działka budowlana może być złożona z wielu działek ewidencyjnych pod warunkiem spełnienia kryteriów określonych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego lub decyzji o warunkach zabudowy, koniecznych do uznania nieruchomości gruntowej (działki gruntu) za działkę budowlaną w rozumieniu planistycznym.

ii-osk-933-18-uchwalenie-miejscowego-planu

Określenie powierzchni całkowitej zabudowy

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 5 stycznia 2018 r. II OSK 955/17

TEZA aktualna

W art. 15 u.p.z.p. brak jest upoważnienia rady gminy do definiowania pojęcia “powierzchnia całkowita zabudowy”. Regulując kwestie związane z intensywnością zabudowy organ stanowiący gminy nie może nakazać określania powierzchni całkowitej zabudowy jako sumy powierzchni zabudowy wszystkich budynków zlokalizowanych na nieruchomości, do której inwestor ma tytuł prawny.

ii-osk-955-17-okreslenie-powierzchni-calkowitej

Ocena zgodności z prawem zamierzenia budowlanego podzielonego na etapy.

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 25 października 2016 r. II OSK 2484/15

TEZA aktualna

  1. Ustawodawca nawet w przypadku etapowania zamierzenia budowlanego przywiązuje wagę do oceny zgodności z prawem całego zamierzenia inwestycyjnego, a nie tylko poszczególnych jego etapów. W odniesieniu do całego zamierzenia budowlanego ogranicza tę ocenę do materii, która jest przedmiotem projektu zagospodarowania działki lub terenu, a więc m.in. do określenia granic terenu, usytuowania, obrysu i układu istniejących i projektowanych obiektów budowlanych ze wskazaniem charakterystycznych elementów, wymiarów, rzędnych i wzajemnych odległości obiektów, w nawiązaniu do istniejącej i projektowanej zabudowy terenów sąsiednich.
  2. Wolą ustawodawcy było, aby w przypadku etapowania zamierzenia budowlanego ocena, czy zamierzenie to oddziałuje na usprawiedliwione interesy osób trzecich, dokonywana była z uwzględnieniem całego zamierzenia budowlanego, a nie tylko poszczególnych jego etapów.
  3. Weryfikacja przedsięwzięcia do wydania pozwolenia na budowę musi w przypadku etapowania inwestycji uwzględnić uwarunkowania wynikające z projektu zagospodarowania terenu dla całego zamierzenia budowlanego.
  4. Sam zapis planu odnoszący się do odległości, bez zbadania oddziaływania w zakresie m.in. hałasu, promieniowania nie może świadczyć o braku oddziaływania w rozumieniu art. 3 pkt 20 Prawa budowlanego.

ii-osk-2484-15-ocena-zgodnosci-z-prawem

Prawo do dysponowania nieruchomością na cele budowlane. Niezbędność nieruchomości do realizacji inwestycji opisanych we wniosku.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 30 maja 2012 r. II SA/Bk 134/12

TEZA aktualna

Wymóg określony w art. 33 ust. 2 pkt 2 w zw. z art. 33 ust. 1 p.b. dotyczy wykazania prawa do dysponowania na cele budowlane tylko taką nieruchomością, jaka niezbędna jest do budowy obiektów wymienionych we wniosku o pozwolenie na budowę.

 

Odnosząc się do twierdzeń organu odwoławczego, należy wskazać, że obszar inwestycji objęty wnioskiem o pozwolenie na budowę musi mieścić się w obszarze ustalonym w decyzji o warunkach zabudowy, nie musi być natomiast tożsamy. Zgodnie z art. 54 pkt 3 w zw. z art. 64 ust. 1 ustawy z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz. 717 z późn. zm.) decyzja o warunkach zabudowy określa linie rozgraniczające teren inwestycji, wyznaczone na mapie w odpowiedniej skali, z zastrzeżeniem art. 52 ust. 2 pkt 1. Inwestor, w świetle art. 33 ust. 1 Prawa budowlanego, może wnioskować o pozwolenie na budowę niektórych obiektów objętych zamierzeniem inwestycyjnym. Teren inwestycji objętej wnioskiem o pozwolenie na budowę przy inwestycji realizowanej etapami nie jest zatem terenem całego zamierzenia budowlanego, powinien jedynie nie wykraczać poza granice określone w decyzji o warunkach zabudowy.

ii-sa-bk-134-12-prawo-do-dysponowania

Pojęcie “obszaru oddziaływania obiektu”

Wyrok NSA z 26.02.2020 r., II OSK 5/19, LEX nr 3034166

Pojęcie “obszaru oddziaływania obiektu”, w myśl legalnej definicji (art. 3 pkt 20 p.b.), odnosi się do terenu wyznaczonego w otoczeniu obiektu budowlanego na postawie przepisów odrębnych, wprowadzających związane z tym obiektem ograniczenia w zagospodarowaniu, w tym zabudowę terenu. Zatem przepis ten oraz art. 26 ust. 2 p.b., ma zastosowanie wyłącznie do budowy nowego obiektu budowlanego, a nie rozbiórki obiektu istniejącego. Nie można bowiem mówić o jakichkolwiek ograniczeniach w zabudowie sąsiedniego terenu, które spowodowałby obiekt likwidowany (podlegający rozbiórce). Poszukiwanie obszaru oddziaływania dla obiektów, wobec których orzeka się o rozbiórce byłoby nieracjonalne, skoro oddziaływanie jest skutkiem końcowego efektu robót budowlanych, a więc obiektu wnoszonego, a nie obiektu ulegającego rozbiórce.”

ii-osk-5-19-wyznaczenie-obszaru-oddzialywania

Wyrok WSA w Gorzowie Wielkopolskim z 18.09.2014 r., II SA/Go 448/14, LEX nr 1513355

„1. W pojęciu oddziaływania obiektu na nieruchomości sąsiednie, w rozumieniu art. 3 pkt 20 p.b., nie mieści się emisja hałasu związanego z samą realizacją budowy danego obiektu.

  1. Oddziaływanie obiektu, o którym mowa w art. 3 pkt 20 p.b., należy odnosić do inwestycji zakończonej, spełniającej warunki, o których mowa w art. 3 pkt 1, pojęcie to nie ma natomiast odniesienia do robót budowlanych (art. 3 pkt 7 p.b.).”

ii-sa-go-448-14-obszar-oddzialywania-obiektu-a

Wyrok NSA z 19.12.2019 r., II OSK 3249/18, LEX nr 2785907

„Ochrona uzasadnionych interesów osób trzecich w postępowaniu dotyczącym rozbiórki budynku nie może być stawiana na równi ze wzmożoną ochroną ich praw, która przysługiwałaby im w postępowaniu o udzielenie pozwolenia na budowę.”

ii-osk-3249-18-interesy-osob-trzecich-w

Front działki

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 18 lutego 2021 r., II SA/Sz 601/20

“W podsumowaniu Sąd stwierdził, że skoro oba akty wydano jako wykonawcze do ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu, to należy rozumieć identycznie pojęcie “frontu działki”. Front działki może zaś charakteryzować się jedynie szerokością, a nigdy – długością. Tak sformułowana konkluzja przemawia za trafnością stanowiska organu, iż przez szerokość działki należy rozumieć tę granicę działki, która znajduje się od strony frontowej, a front zaś to ta część działki budowlanej, która przylega do drogi.”

ii-sa-sz-601-20-wyrok-wojewodzkiego-sadu

Brak wymogu przedłożenia przez inwestora modelowych obliczeń poziomu hałasu. Sprawdzanie zgodności projektu budowlanego z przepisami, w tym techniczno- budowlanymi.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 13 lutego 2020 r.,  II SA/Bk 783/19

TEZA aktualna

Obowiązujące przepisy prawa nie wymagają od inwestora przedłożenia wraz z projektem budowlanym modelowych obliczeń poziomu hałasu.

TEZA aktualna

Organ nie jest uprawniony do badania zgodności projektu architektoniczno-budowlanego z przepisami techniczno-budowlanymi lub innymi przepisami prawa (poza przepisami określającymi wymogi ochrony środowiska). Rozszerzająca interpretacja uprawnień organu, w zakresie kontroli projektu budowlanego dokonywanej na podstawie art. 35 ust. 1 p.b., oznaczałaby w istocie przywrócenie uchylonej zasady oceny materialnych rozwiązań projektu budowlanego przez organ (tj. uchylony art. 35 ust. 2 p.b.) i stanowiłaby naruszenie kardynalnej zasady związania organów administracji publicznej prawem. Sprawdzanie zgodności projektu budowlanego z przepisami, w tym techniczno-budowlanymi, zostało więc ograniczone do projektu zagospodarowania działki (art. 35 ust. 1 pkt 2 p.b.).

ii-sa-bk-783-19-brak-wymogu-przedlozenia-przez

Oświadczenie o prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie
z dnia 11 stycznia 2019 r., VII SA/Wa 2923/17

TEZA aktualna

Organ architektoniczno-budowany nie jest uprawniony do sprawdzania prawdziwości oświadczenia inwestora, w tym domagania się od niego złożenia dokumentów potwierdzających jego prawo do terenu na cele budowlane.

vii-sa-wa-2923-17-oswiadczenie-o-prawie-do

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 9 listopada 2012 r., II OSK 2102/12

TEZA aktualna

Inwestor nie musi wykazać tytułu prawnego do nieruchomości za pomocą wszelkich środków dowodowych przewidzianych dla ogólnego postępowania administracyjnego (art. 75 § 1 kpa), lecz wystarczy, że złoży oświadczenie. Takie oświadczenie jest środkiem dowodowym, który może podlegać badaniu przez organ, co do zgodności z rzeczywistym stanem faktycznym ale jedynie wówczas, gdy organ ma wątpliwości w tym zakresie.

ii-osk-2102-12-wyrok-naczelnego-sadu

Wykładnia przepisów miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu
z dnia 24 czerwca 2021 r., IV SA/Po 104/21

TEZA aktualna

Organy architektoniczno-budowlane, będąc związane przepisami powszechnie obowiązującego prawa, z mocy art. 35 ust. 1 pkt 1 p.b., zobowiązane są do przeprowadzenia kontroli zgodności projektu budowlanego z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, a w ramach tej kontroli – do wykładni postanowień planu, które są niejasne i budzą wątpliwości interpretacyjne. Sam proces wykładni postanowień planu miejscowego musi uwzględniać intencje uchwałodawcy z takim oto warunkiem, że ograniczenia lub zakazy ustanowione w tym planie muszą być interpretowane ściśle (zgodnie z regułą). Zatem zakazy lub ograniczenia wyrażone w planie miejscowym muszą odnosić się wprost do tego rodzaju zabudowy.

iv-sa-po-104-21-wykladnia-przepisow-miejscowego

Ograniczenie do terenu inwestycji realizacji obowiązku sprawdzenia zgodności projektu zagospodarowania działki lub terenu z przepisami

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 5 czerwca 2020 r., II SA/Kr 1467/19

TEZA aktualna

Z woli ustawodawcy wyłączony został obowiązek sprawdzenia, w jaki sposób teren planowanej inwestycji będzie połączony z drogą publiczną, w przypadku jeśli łącznikiem takim ma być nie będący drogą publiczną, a stanowiący własność prywatną istniejący ciąg pieszo-jezdny, który zresztą zapewnia dostęp do drogi publicznej sąsiednim nieruchomościom. Obowiązek sprawdzenia zgodności projektu zagospodarowania działki lub terenu z przepisami, w tym techniczno-budowlanymi, ograniczony jest bowiem do terenu inwestycji, a nie innych terenów, które terenem inwestycji nie są.

ii-sa-kr-1467-19-ograniczenie-do-terenu-inwestycji (1)

Niedopuszczalność dzielenia pozwolenia na budowę przy zamierzeniu jednoobiektowym

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 21 grudnia 2011 r., II OSK 1472/10

TEZA aktualna

Zasada, że pozwolenie na budowę powinno obejmować całe zamierzenie budowlane, a tylko w przypadku zamierzenia wieloobiektowego może być dzielone, oznacza, że niedopuszczalne jest dzielenie pozwolenia na budowę przy zamierzeniu jednoobiektowym.

ii-osk-1472-10-wyrok-naczelnego-sadu

Oddalenie skargi na odmowę zatwierdzenia projektu i wydania pozwolenia na budowę budynku mieszkalnego jednorodzinnego (zakwestionowana szerokość drogi dojazdowej).

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 17 lutego 2021 r., II SA/Łd 705/20

ii-sa-ld-705-20-wyrok-wojewodzkiego-sadu

Brak obowiązku objęcia przyłączy decyzją o pozwoleniu na budowę zasadniczego obiektu.

 

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 18 lutego 2013 r. II OSK 896/12

TEZA aktualna

Przepis art. 33 ust. 1 zdanie pierwsze p.b. zawiera zasadę, iż pozwolenie na budowę dotyczy całego zamierzenia budowlanego. Od zasady tej są jednak wyjątki, o czym świadczy dalsza część tego przepisu. Za wyjątki należy też uznać sposób realizacji przyłączy, regulowany przepisem art. 29a p.b. Przyłącza nie muszą być objęte decyzją o pozwoleniu na budowę zasadniczego obiektu.

ii-osk-896-12-brak-obowiazku-objecia-przylaczy

Wykonanie robót budowlanych w sposób istotnie odbiegający od ustaleń i warunków

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 maja 2022 r.

II OSK 1665/19

TEZA aktualna:

Obecnie wiele budynków, w szczególności wieżowców, nie ma dających się otworzyć okien, posiadając za to często w pełni przeszklone ściany, zapewniające nie tylko należyte doświetlenie pomieszczeń, ale również odpowiednie widoki na zewnątrz. W stosunku do takich budynków nie można przyjąć, że są one pozbawione okien, chociaż ich okna nie otwierają się.

ii-osk-1665-19-wykonanie-robot-budowlanych-w

 

Ściana, w której znajdują się przeszklenia wykonane z luksferów jako ściana bez otworów okiennych

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 2 października 2015 r.

II OSK 409/14

TEZA aktualna:

Ścianę, w której znajdują się przeszklenia wykonane z luksferów należy uznać za ścianę bez otworów okiennych w rozumieniu paragrafu 12 rozporządzenia z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. Nr 75, poz. 690).

ii-osk-409-14-sciana-w-ktorej-znajduja-sie

Zalecenia dla organu w sprawie kształtu postanowienia wydanego w trybie art. 35 ust. 3 p.b.

Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 5 września 2013 r.

II SA/Wr 80/13

TEZA aktualna

Nakładając na inwestora obowiązki w trybie art. 35 ust. 3 p.b., organ musi nałożone obowiązki jasno wyliczyć i powiązać z konkretnymi przepisami prawa, których wymogów wniosek inwestora nie spełnia. Ogólnikowe sformułowanie postanowienia wydanego na podstawie art. 35 ust. 3 p.b. stawia inwestora w sytuacji niepewności co do żądania organu, a tym samym podważa zaufanie do organu administracji, czym narusza art. 8 k.p.a.

ii-sa-wr-80-13-ksztalt-postanowienia-wydanego-w

Pozwolenie na budowę obiektu budowlanego może nie obejmować przyłączy wymienionych w art. 29 ust. 1 pkt 23 p.b.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z dnia 7 marca 2023 r.

II SA/Rz 1197/22

“Przechodząc do ostatniej kwestii dotyczącej kompletności projektu budowlanego i nie objęcia nim przyłączy: wodnego i kanalizacyjnego, Sąd stwierdza, że kwestię tą rozstrzyga ostatecznie treść art. 33 ust. 1a P.b., zgodnie z którym: pozwolenie na budowę obiektu budowlanego może nie obejmować przyłączy wymienionych w art. 29 ust. 1 pkt 23, które są wymagane dla takiego obiektu.”

ii-sa-rz-1197-22-wyrok-wojewodzkiego-sadu

 

Moc wiążąca orzeczenia na tle roszczeń rozdrobnionych. Przyznanie dokumentacji technicznej ochrony autorskoprawnej

Wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 10 sierpnia 2022 r.

I AGa 274/21

TEZA aktualna

Wykładnia prawa, która legła u podstaw rozstrzygnięcia w zakończonej prawomocnie sprawie, w której powód dochodził części świadczenia, nie jest objęta mocą wiążącą wyroku w innej sprawie o dalszą część tego świadczenia, pomiędzy tymi samymi stronami, w tym samym stanie faktycznym i prawnym, jeśli jest rażąco sprzeczna z prawem.

TEZA aktualna

Warunkiem przyznania dokumentacji technicznej ochrony autorskoprawnej jest to, aby charakteryzowała się specyficznymi, będącymi wynikiem indywidualnej kreacji autora elementami, wyrażającymi się w sposobie doboru i prezentacji danych oraz ich interpretacji, a także w formie osobistego i swobodnego (w pewnym chociaż zakresie) ich ujęcia. Nie jest natomiast utworem w rozumieniu prawa autorskiego opracowanie stanowiące jedynie zastosowanie nawet wysokospecjalistycznej wiedzy technicznej, jeżeli jego treść jest z góry zdeterminowana obiektywnymi warunkami i wymaganiami technicznymi oraz charakterem rozwiązywanego zadania technicznego.

TEZA aktualna

Problem samoistnej ochrony dokumentacji technicznej powstaje tylko wówczas, gdy w twórczy i indywidualny sposób przedstawiono techniczny przedmiot tej dokumentacji (który może być zarówno twórczy, jak i nietwórczy). Ochrona samego przedstawianego przedmiotu prawami wyłącznymi, w tym w ramach prawa autorskiego, jest kwestią odrębną. Nie podlegają także ochronie na podstawie przepisów prawa autorskiego zawarte w dokumentacji rozwiązania techniczne.

i-a-ga-274-21-moc-wiazaca-orzeczenia-na-tle

 

Zasada prymatu planu miejscowego przed decyzją o warunkach zabudowy.

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 27 listopada 2017 r.  

II OSK 445/16

ii-osk-445-16-zasada-prymatu-planu-miejscowego

Okoliczności wykluczające stwierdzenie wygaśnięcia decyzji w sprawie warunków zabudowy

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 10 marca 2022 r.

II OSK 762/19

Teza aktualna:

Decyzja o warunkach zabudowy po wydaniu opartego na niej pozwolenia na budowę, pomimo uchwalenia planu miejscowego zawierającego inne ustalenia niż ta decyzja, wiąże nadal, w takim zakresie, w jakim prawo do zabudowy terenu w niej określono, wyłączając tym samym ustalenia uchwalonego planu odmienne od ustaleń decyzji o warunkach zabudowy.

ii-osk-762-19-okolicznosci-wykluczajace